Als schrijver van dit blog ben ik maar een doorgeefluik. Het gaat hier om een deel van de geschieden

Mijn foto
Amsterdam, Noord-Holland, Netherlands
Als schrijver van dit blog ben ik maar een doorgeefluik. De informatie komt van foto's en brieven van Pieter Deys (1880-1945), de vader van Katy (1904-1977) Frits (1906-1949) en Adolf (1908-1940). Pieter was getrouwd met Sophia Draaijer (1872-1932). Frits trouwde met Els Nelson (1908-2004). Zij kregen 4 kinderen, mijn vader Henk (1932-2023), Willem (1934? als baby overleden), Bob (1935) en Els (1937).

woensdag 27 juli 2022

Maart 1937 (4); den sluimerende vulkaan

Het nieuwe goedje hakt erin. Pieter moet de werkzaamheden een paar dagen staken, omdat zijn handen teveel pijn doen, 'want van de ongewone werkzaamheden en de chemicaliën, zaten m'n vingers te vol met happen en kloven en ruwigheden dat ze me te zeer deden om de machine te manipuleren.'
Er is inmiddels 160 liter 'door het eerste stadium van bewerking'. Pieter experimenteert nog met gasolie en beenderhoutskool.
'Als je nog nooit van iets vies geweest bent, dan moet je gasolie gaan vermengen met dat fijngepoederde beenzwart. Da kann man das grausen lernen. Geur en aanblik die van een latrine in een aan dysentrie lijdende leprozenkolonie. En handen dat ik heb....Gelukkig dat arbeid adelt. Met diè maatstaf gemeten is een vrije baanderheer bij mij vergeleken een onecht kind van een lijfeigene.' 
Over een paar dagen zullen de makers langs de drogisten van Porto gaan. Nascimento heeft daar grote verwachtingen van, maar Pieter moet het nog zien. 
Hij heeft het eerste bedrijfsongeval al achter de rug.
'Ik had een flacon met 'n inhoud van 8 L olie in bewerking, maar doordat m'n handen eerst weer moeten opknappen, had ik het eigenlijk niet moeten doen. Eén centimeter te ver van de vloer af raakte ik m'n houvast kwijt en met een klein knapje gaf de groote 10-Liter flacon de geest. De meuk was nog 't ergste.'
En het blijft niet bij die rotte handen. Pieter moet zijn brief afbreken, omdat hij plotseling vreselijk beroerd wordt. 
'Nix bizonders maar zeer onaangenaam zoo lang het duurde. Ik had n.l. eens 'n stukje spek aangeschaft en aangezien mijn maag niet meer aan vet gewend is heeft ie niet gerust tot er compleet schoon schip was. M'n buurman, met mijn lot begaan, kwam me gisteravond om 10 uur nog een potje thee brengen, maar ook dat kwam er weer uit. Gossiemijne wat was ik belabberd. De fonteinen des lichaams waren naar alle kanten geopend en als het schoon water was geweest had ik een goed figuur geslagen in Versailles. Maar ik ben nu weer zoo schoon als het proverbieele 'zijtje', van binnen en van buiten.'
Helaas lijken de astrologische voorspellingen, die Katy heeft toegestuurd, nog uit te komen ook. 
De Mystieke Wereld [?] meldde: 'Werkzaamheden zoo nauwkeurig mogelijk uitvoeren, niets overhaasten, want er kan een vergissing komen of er komen gauw hindernissen. De verschillende kleine storingen zullen dit wel in deze maand uitwijzen.'
Pieter moet daarbij denken aan die flacon, de diverse mislukte experimenten en ook nog het bericht van Nascimento dat 'de reiziger' financieel wel goed, maar niet vlug is, dus dat het beter is op eigen rekening te verkopen. 
'But are we downhearted? Noooooooo!'
Het is intussen bijna Pasen, kennelijk betekent dat dat men zich in het nieuw steekt, zo maakt Pieter uit de diverse advertenties op en het bezoek van de slager die met zijn nieuwe 'demi-saison' komt pronken. Het is Semana Santa, de heiligenweek en daarom had Nascimento Pieter aangeraden toch vooral de kerken te gaan bezoeken. 
'Ik heb er vier van bekeken, omdat ik toch in de stad moest zijn, maar behalve wouden van brandende kaarsen was er niets bizonders te zien. De hoogaltaren van onder tot boven met honderden kaarsen verlicht en bij alle in- en uitgangen, zoomede bij de altaren zelf, menschen met collectebussen. Het motto waar het in alle kerken op uit draait is: it's your money we want! Eén van de collecterende dames was zóó verduveld knap dat ze me 'n halve escudo heeft onttrocheld. Salamanders wat een prachtexemplaar was dat en gekleed om door een ringetje te halen, daarbij natuurlijk een allemachtig leuk koket geval op haar hoofd van 't allernieuwste model én 'n gezicht in de natuurlijke kleuren, d.w.z. niet beverfd en bepoeders. M'n vrind Van Stirum zou gezegd hebben: - om van te eten!'
Er zijn geen brieven aangekomen, maar wel wat tijdschriften en kranten (via de familie Chambers). 
'Ik vind de kranten tegenwoordig verbazend interessant. Ieder land, groot en klein heeft zijn eigen heksenketeltje en gezamenlijk bouwen ze nog het noodige voor de inernationale heksenketel. Je kunt bijna geen blad opnemen of er staan eenige wetenswaardige of belangrijke bizonderheden in. Ontploft er geen bom in Addis Abeba, dan vliegt er een spookvliegtuig boven noordelijk Noorwegen en slaan ze elkaar in de Belgische Kamer niet op 't gezicht dan is er toch zeker een heibeltje aan de grenzen van Siberië en Manchurije of in de buurt van de Khyber Pas.* Een groote tinbaggermolen gaat de diepte in en twee groote potvisschen komer er uit. Het genie van Albert Verweij verlaat Nederland (en de wereld) voor goed en dat van Toscanini komt zich er vertoonen. En de Vredesengel die z'n vleugelpennen nog glad zit te strijken van zijn vorige 4-jarige opsluiting, ziet nu met leede oogen de S.D.A.P'ers en alle andere arbeidsp`rtijen net anti-bewapeingsprincipe verlaten. 'n Interessante wereld!'
Pieter schrijft dat niemand rustig slaapt in het politieke bed van Europa. Er is ook in Portugal een geheime radiozender die 'onaangename dingen aan het adres van de regeering' meldt, maar daarover durft Pieter niet teveel te zeggen, omdat hij zich niet schuldig wil maken aan 'hoogverraad'. Het is wel duidelijk dat er een goed stel hersens achter zit, 'die den autoriteiten een ware doorn in het vleesch moet zijn'. 
'De spreker kondigt zich aan als sprekende namens het Portugeesche Volksfront. Zoo komen ook hier de geluiden al meer aan de oppervlakte van den sluimerende vulkaan. Die spreker geeft zelfs de nummers aan de kellners in de verschillende café's die in dienst staan van de geheime politie, zoodat men op zijn hoede kan zijn. Mij kan gelukkig alles steenkoud laten. Het eenige wat voor mij van belang is, is dat ze geen herrie gaan maken en ik met een mooie, warme zomer veel insecticide kan verkoopen.'

* In een bloedbad van drie dagen werden in februari '37 in Addis Abeba vele mensen vermoord door fascistische troepen. De aanleiding was een mislukte (bom) aanslag op de Italiaanse maarschalk Graziani die vervolgens dus hardhandig terugsloeg en daarna ook wel werd aangeduid als 'de slager van Ethiopië'. 

Geen opmerkingen:

Een reactie posten

1880-1945; Pieters cv 1893-1915

Het is weer eens tijd voor een update van de informatie rond Pieter Deys. Ik probeer zijn 'werkzame' leven op een rijtje te zetten e...