Als schrijver van dit blog ben ik maar een doorgeefluik. Het gaat hier om een deel van de geschieden

Mijn foto
Amsterdam, Noord-Holland, Netherlands
Als schrijver van dit blog ben ik maar een doorgeefluik. De informatie komt van foto's en brieven van Pieter Deys (1880-1945), de vader van Katy (1904-1977) Frits (1906-1949) en Adolf (1908-1940). Pieter was getrouwd met Sophia Draaijer (1872-1932). Frits trouwde met Els Nelson (1908-2004). Zij kregen 4 kinderen, mijn vader Henk (1932-2023), Willem (1934? als baby overleden), Bob (1935) en Els (1937).

donderdag 21 juli 2022

Februari 1937 (5); voor te-vroeg-oude heeren

Er wordt wel weer het een en ander duidelijk uit de brief van Pieter. Door een staking bij de post, komen er veel te laat berichten uit Indië en het feit dat PaMa er zijn betekent ook dat er minder geschreven wordt. Katy maakt zich er boos over, die krijgt de brieven via haar vader doorgestuurd, vandaar ook waarschijnijk dat ze niet bewaard zijn gebleven. Maar geschreven wordt er in ieder geval wel. In dit geval vooral moppen, die misschien niet helemaal geschikt zijn voor ''tleine Teetjest', maar 'Ik redeneer nu maar zóó: - als ze 'm niet begrijpt hindert 't niet en als ze 'm wél begrijpt is ze al net zoo diep gezonken als wij. Dus vooruit maar met de geit.'
Welke mop Frits hier heeft opgetekend, weten we niet, maar dat het een schunnige is, is wel zeker. En over moppen gesproken: 

Maar goed, Pieter is blij met de berichten, zoals hij zelf schrijft: 
'Een brief met een bekend handschrift is voor mij als 'n dadelpalm in de Sahara voor een hongerige reiziger, als een goudstuk voor een vrek, als 'n huwelijkscandidaat voor een oude jonge juffrouw.'
We lezen nu ook dat er bij alle gezinsleden niet veel te melden valt, niet in Indië, maar ook niet in Amsterdam, 'waardoor mijn schrijverij dikwijls een persoonlijk nieuwsbulletin wordt.'
Om het leuk en interessant te houden, probeert Pieter 'die mededeelingen zoo gezellig mogelijk in te kleeden'.
Zoonlief reageert duidelijk op de voorgaande post van zijn vader, die daarop weer antwoordt: 
'Je voorstelling van mij met een Hamlet-houding en 'n dooie kakkerlak in m'n hand, zeggende: 'Flit of geen Flit' is niet kwaad. Inmiddels weet ik zeker dat ik FLIT heb en 't is een eerste klas product geworden. Als 't geen petroleum was zou ik gezegd hebben: om te zoenen.'
Later in de brief komt Pieter hier nog eens op terug. Het goedje is 'transparant, licht geel van kleur en aangenaam van reuk.' Pieter heeft er net nog even aan gesnuffeld en een monster naar 'de reiziger' gebracht. Hij is nog steeds naarstig op zoek naar een loodgieter die een tank voor hem in elkaar kan zetten, maar ja, dat saneamento vraagt veel van alle vakmannen. 'Bij een van die lamstralen ben ik nu al vier keer geweest zonder resultaat.' Als Pieter de reukstof vanuit Lissabon echt alleen per 100 kilo kan aanschaffen, zit daar meteen een derde van zijn kapitaal in. 
En kapitaal kan Pieter niet echt missen, nu hij ook al heeft geïnvesteerd in het laten opknappen van zijn pakken ('Ik heb m'n blauwe en m'n hééle oude blauwe; m'n oude bruine en m'n hééle oude bruine pak.'). Het blauwe is nota bene groen uitgeslagen. Maar een broer van Nascimento is kleermaker en helpt Pieter uit de brand. 
'Alle pakken zijn nu onderhanden geweest voor 7 1/2 Esc. per pak. En de motgaatjes zijn met draadjes van het pak zelf gestopt, plus een nieuwe lus aan m'n overjas voor 2 1/2 Esc. Dus ik kan voorloopig weer voort.'
Enig non-nieuws uit Indië, kunnen we destilleren uit het volgende:
'Ja, dat laten van 'boeren' als tevredenheidsuiting bij Inlandsche tafelmanieren was me bekend. Je definitie van carbid-lucht is precies juist. Dat komt van de knoflook denk ik.' 
En dan nog wat vraag-en-antwoord:

Pieter maakt uit de kaart van Frits op dat zijn ressort ongeveer de grootte van de provincie Zuid-Holland moet hebben en vraagt zich af hoe het zit dat er wel een rivier úit het meer vloeit, maar niet ín. 
Els schrijft over de aankomst van haar ouders. 'Nou dat zal me iets geweest zijn!' Pieter kan het zich als geen ander voorstellen en hoopt, als hij over 5 jaar een manager kan aanstellen, ook eens naar Indië te komen. Maar dan moet hij eerst wel even weten waar Pakan Baroe ligt, want hij heeft niets dan een Bos-atlas en daarin kan hij het niet vinden. 
'Als jullie 9 uur over den terugtocht hebben gedaan, dan zal 't wel een fatsoenlijk eind weg zijn. Ik had ook wel even bij die uitpakkerij willen kijken. Reuze-gezellig! En dat die Bobbie ook al loopt! Eenig! [...] En waar ik bizonder goede nota van genomen heb is van de gelofte om je schrijf-leven te beteren.' 
Pieter is anders zo teleurgesteld als de post wel komt, maar alleen 'een zakenbrief' overhandigt. Als zat daar deze keer wel een Duits receptenboek bij met meer dan 500 bladzijden en 12 recepten met samenstellingen per blad. Er staat van alles in op het gebied van 'Medicin, Technik, Kosmetik' als ook 'Nahrungsmittelindustrie' tot aan 'Zymine, ein englisches Präparat welches die verdauenden Stoffe der Pankreasdrüse enthält'. 
'Het is doodgewoon overweldigend wat er in ons wereldje al geknutseld en geknoeid wordt. Het is een kolosale berg om te doorworstelen. Ik zal het langzaampies aan doen en elken dag een paar blz. doornemen. 90 à 95% komt voor mij natuurijk niet in aanmerking, maar toch moet ik door de heele boel om de 5% die wél in aanmerking komen er uit te snuffelen.'
Helaas staan niet overal bereidingswijzen bij en als hij al kan uitvinden welke kruiden en chemicaliën er nodig zijn, dan moet hij ook maar net de Portugese benaming kunnen achterhalen. Ik weet niet of dit hier ook mee te maken heeft:
'Mijn advocaat-idee zal wel te duur worden heb ik zoo loopen prakkedenken. Eieren van 4 cent p. st. en brandewijn van 4 à 5 Esc. per Liter...Maar ik ga 't toch eens maken voor de lol en zien hoe duur het uitkomt. Met 'n beetje yohimbin extract er door moet zoo'n flesch goud waard zijn voor te-vroeg-oude heeren.'*
'Met de groeten van Bones-père' die Frits moet doen aan zijn B.P.M. vriend die gevraagd moet worden naar het procedé om van gasolie blanke petroleum te maken, eindigt Pieter zijn brief.

* Yohimbine is een indoolalkaloïde die vooral in de bladeren en schors van de Yohimbineboom voorkomt en als stimulans en afrodisiacum wordt beschouwd. Het werd in Nederland verkocht als voedingssupplement voor behandeling van seksuele disfunctie! In verband met diverse bijwerkingen werd het middel echter verboden en is het inmiddels het nog als medicijn te krijgen. 

Geen opmerkingen:

Een reactie posten

1880-1945; Pieters cv 1893-1915

Het is weer eens tijd voor een update van de informatie rond Pieter Deys. Ik probeer zijn 'werkzame' leven op een rijtje te zetten e...