'Hier en daar kwam ik nog dezelfde Duitsche versterkingen tegen waar jullie inkropen om patronen te zoeken. Alles ziet er nu weer heel anders uit dan ten tijde van onzen fietstocht. De stukgeschoten boomen zijn allemaal weg en waar vroeger niets dan puinhoopen te zien waren staan nu weer overal huisjes, bewerkte velden en jonge boomen. De grootste massagraven zijn goed onderhouden en heeft elk dorp minsten één of twee monumenten voor 't een of ander. We hebben zelfs een monument gezien ter eere van de in den oorlog gevallen postduiven.'*
'Op den morgen van ons vertrek had men juist dien nacht op ons kantoor ingebroken en een paar honderd gulden gestolen. Het ellendigste was nog dat ze alle papieren uit alle laden en kasten hadden gehaald en in groote hoopen op de lessenaars verspreid hadden. Het was een ruine als de Lakenhal van Ieperen.** Dat ze geld en postzegels hebben meegenomen kan ik begrijpen. Dat is die kerels hun vak, maar dat ze zoo'n chaos van 't kantoor hebben gemaakt is onvergeeflijk. We hebben er de trein van 9.53 door gemist en konden pas tegen 12 uur weg.'
'Enfin, we leven nog, maar hoe en hoe lang nog zal de toekomst wel uitwijzen. Wees jullie allemaal maar blij met je vaste baantjes. Aan het eind van de maand geld ontvangen is hoopies gemakkelijker dan het te moeten uitbetalen.'
'Inmiddels is Katy met Tante To [?] eeneens naar het perfide Brittanje getogen en zal Tante Nella daar eerstdaags ook minzaam buigens aan land stappen. Nou, kerel, dan zit je tusschen de oude jongejuffrouwen. Allicht gezellig en tegelijkertijd minder gevaarlijk dan tusschien de jonge jongevrouwen. Hou je maar taai.'
* Er zijn meedere monumenten voor de postduiven en diens eigenaren opgericht, maar ik denk dat Pieter hier het Momnument voor de Oorlogsduif op het pantsertroepensquare in Brussel bedoelt, dat in 1931 werd onthuld, ter ere van de postduiven en duivenliefhebeers die sneuvelden in de Eerste Wereldoorlog. De postduiven speelden een hele belanrijke rol in de ze oorlog. Er zijn er honderdduizenden ingezet die naar schatting 95% van de berichten ook daadwerkelijk afleverden, terwijl de Duitsers bij aanvang van de oorlog heel veel duiventillen in België hebben geprobeerd te vernietigen.
De beroemde (Franse) duif Valiant bracht in 1916 een hele belangrijke boodschap over, terwijl hij door de gasaanvallen van de Duitsers al was vergiftigd. Na aflevering van zijn boodschap, overleed hij en werd opgezet om in het oorlogsmusem in Frankrijk te worden geeerd
** De Lakenhal van Ieper is het grootste burgelijke gebouw in goische stijl. Ieper was in de middeleeuwen beroemd om zijn goede lakenkwaliteit. De hallen werden gebruikt als verhandelingsplaats. In de Eerste Wereldoorlog werd het gebouw volledig verwoest. De restaurantie werd in 1967 voltooid. Het Iepers Tuindaglied klinkt elk kwartier uit de belforttoren; de langste versie op het hele uur.
*** Rubber is een onthullend boek over het leven van planters en koelies in Nederlandsch-Indië. Het werd een succes, juist omdat het daar als schandalig werd ontvangen. Het werd ook wel vergeleken met Max Havelaar. Door de felle kritiek van Menno ter Braak die vond dat de schrijfster teveel 'Multatuli-allures' had, werd Lulofs onzeker en dat had slechte gevolgen voor haar carrière. Hier nog meer informatie.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten