Oktober 1935 (2); God verlaat de zijnen niet

Het duurt nog bijna een maand, maar de brief van 9 oktober is toch vast een felicitatie voor de kleinzoon. En weer stelt Pieter zich voor hoe hij, net als op de 27ste oktober dit maal op 5 november met een pakje onder zijn arm over de drempel zal stappen. Hij verklapt nog niet wat het cadeautje is, maar er zit in ieder geval een attentie van mevrouw Chambers bij: 

'een 4-kleuren potlood met een klein boekje om in te krassen. Hoe harder hij daarin krast hoe duidelijker de plaatjes worden die er te voorschijn komen. Er zal deze keer ook wel een foto komen met de hummel aan z'n eigen tafeltje plus de kaarsjes en al de goede gaven die hem dien dag bereiken. Voor een afdrukje houd ik me aanbevolen.

Jammer dat de kleine baas nog wel niet erg goed zal begrijpen waar het om gaat. Maar jammer en jammer is twee. Ze worden gauw genoeg groot en dan ben je ze weer kwijt. Ik hoop dat hjij zonder ziekten en kinderkwaaltjes een fijne jongen zal worden, waar z'n vader en moeder vreugde van zullen beleven.'

Door de slechte financiële situatie kan Pieter helaas niet naar de tentoonstelling in Brussel.* Bovendien heeft Pieter vroeg zijn steenkolen moeten bestellen om ze voor zomerprijzen te krijgen en nu MOET hij betalen. Dus:

'Het water was zelfs al tot aan de lippen, maar God verlaat de zijnen niet [...] Uit mijn postbus haal ik een met welbekende hand geschreven document dat mij in staat stelt precies aan mijn verplichtingen te voldoen met toevoeging van drie dubbeltjes. Was ik even blij. Ik liep op wolken naar huis. De voorbijgangers moeten wel aan mijn bakkes hebben kunnen zien dat er een gelukkig mensch voorbij liep. En als nu van de winter die Indische anthraciet mijn corpus verwarmt, dan zal dat meteen een symbool zijn van de dankbaarheidsgloed die jullie daar toch zeker op langere of kortere golflengte van mij uit van tijd tot tijd bereikt. Satisfactie is wel niets materieels, maar als voldoening überhaupt in dezen tijden nog iets zegt, dan kunnen jullie daarvoor een aparte goedang inrichten en die voldoening hoog opstapelen.'

Pieter schrijft dat hij nog nooit zo zuinig met zijn geld is omgegaan. Hij heeft al in een jaar geen biljartkeu vastgehouden en gaat niet meer naar het café. De laatste borrel die hij dronk kreeg hij bij PaMa.

'Maar wat ik wel ga doen op 27 October is tegen inkoopprijs een flesch port aanschaffen en dan wordt jullie gezondheid geschonken en geklonken in het rubie-roode zonnevocht van de Douro.'

Vervolgens nog een bericht over de Abessinië-kwestie die al eerder werd aangestipt.

'De kaart van Abessinië komt dus helaas toch van pas. Hoe 'n anti-kleurman ik ook door de omstandigheden ben geworden, toch ben ik in deze (en welk weldenkend mensch is dat niet) hevig anti-Italiaan. Die grootbekkige Mussolini heeft zich met dit avontuur leelijk in z'n vinger gesneden geloof ik. Dit is nu weer een voorbeeld hoe de binnenlandsche rotheid zoo'n man in een buitenlandsch avontuur werpt.** Als nu maar niet onderling gekrakeel van de staten een volledige toepassing van de sancties doet mislukken, dan rookt de Duce een leelijke cigaret - ofdewel "sgaret" volgens die vent in het Ooster Theater waar we ons indertijd krom om hebben zitten lachen omdat het zoo intens flauw was - weten jullie het nog?***

Behalve crisismaatregelen, faillissementen, industrieele conflicten en auto-ongelukken is er nu tenminste weer iets wat het lezen van de krant de moeite waard maakt. PaMa zullen onder deze omstandigheden het Italiaansche gebied zeker vermijden.'

* In 1935 vond de 23ste universele Wereldtentoonstelling plaats in Brussel. Het hoofdthema was transport, maar omdat het de vijftigste verjaardag van de Kongo-vrijstaat was, werd er ook veel aandacht aan kolonisatie besteed. De afbeelding is van het Kongo paviljoen. Het Italiaanse paviljoen was een ode aan het fascisme.

** Mussolini wilde een groot Italiaans rijk stichten aan de Middellandse Zee. Hij probeerde de Italiaanse belangen in Afrika te vergroten met een veldtocht in Abessinië als eerste stap. Hier werd een vuile oorlog gevoerd. Uiteindelijk zou het uitlopen op een grote diplomatieke vergissing die Mussolini de steun van veel leiders kostte, met uitzondering van Hitler.

*** Het Ooster Theater aan de Sint-Janstraat in Rotterdam sneuvelde helaas in 1940. Het vertoonde veel bioscoopfilms. In een krant van 1923 staat: 'De burgemeester van Rotterdam heeft het voornemen tot sluiting van het Ooster-Theater voor 8 dagen niet uigevoerd en een waarschuwing tot den directeur gericht, waarin hem te kennen wordt gegeven, dat, indien andermaal blijkt dat hij voor een in zijn inrichting te vertoonen film reclame maakt op een wijze, die er kennelijk op gericht is dermate de sexueele hartstochten te prikkelen, zeer strenge maatregelen tegen hem zullen worden genomen.'