'Zij ving aan met schrobben. Daar zette ze in elk geval meer kracht op dan de vorige. Enfin, dat kan, want ze is 'n stuk zwaarder. Overigens even leelijk en even onbestemd van leeftijd, met een niets-zeggend stom pompoen-gezicht van tusschen de 20 en 49. Toen ze klaar was met schrobben kwam ze nota bene aan mij vragen wat er verder gebeuren moest. Ik heb haar toen gewezen op de spinnen-nijverheid in keuken, W.C. en nevenvertrek, op plankjes waar schoone papieren op moesten, op met stof bedekte kastjes en stoelen, op aanslag in emmer en lampet-kan, op de vuile borden en eetgerei, op een petroleumstel dat gevuld en schoongemaakt moest worden en een loggia die ze kon aanvegen. Ik heb haar vast voorbereid op was voor de meubelen wanneer ze weer komt, dan is dat alvast geen teleurstelling voor haar. Maar ze was erg gewillig. Ik had 't maar voor 't zeggen zei ze. Da's prettig, maar dat wist ik al voor ze kwam.'
Natuurlijk is men beneden heel nieuwsgierig hoe de nieuwe poetsvrouw bevalt. En als er, terwijl de dame nog bezig is, wordt verteld dat het er al zoveel sprankelender uitziet dan volgt: 'een stralend gezicht van de nieuweling met de mededeeling dat de meeste creadas gerekend moesten worden bij de "porcos" (varkens) Nah!'
Helaas wordt het fruit steeds duurder, dus gaat Pieter over tot tomaat in blik. 'De eene helft heb ik op boterhammen genuttigd en van de ander soep gemaakt met uien en melk (gemaakt van melkpoeder). Smaakte heel goed - vleeschloos.'
Wat vader bij de slager bestelt, komt helemaal bereid boven; daar is hij erg mee in zijn nopjes. Zo krijgt hij kalfsvlees met rijst en gefruite uitjes, 'zoodat ik voor nog geen kwartje een warme maaltijd had voldoende voor 2 dagen.'
Dan even wat geschiedenis, persoonlijk en wereldlijk. Het is mij een raadsel op wie Pieter doelt als hij melding maakt van een bericht in de NRC
'dat Voskamp eindelijk door een motorongelijk om 't leven is gekomen; of liever een auto-ongeluk. Jullie herinnert hem je zeker nog wel. Hij kwam wel eens bij ons in de Schiebroekschelaan, toen ik nog bij Vickers was. Met hem zijn ze nu van Vickers zoowat allemaal geweest, geloof ik. Dan zit ik nog maar liever levend achteraf in Portugal dan vooraan in een praalgraf op Crooswijk.'
Nou is Crooswijk op vrijwel een steenworp afstand van wat tegenwoordig de Schiebroekselaan heet, maar waar gaat dit over?
Gelukkig wijdt Pieter nog een beetje uit, al word je er niet vrolijk van.
'Ik was er nauwelijks bij, ik geloof zelfs dat ik nog niet eens in dienst getreden was, of de man door wiens bemiddeling ik er bij was gekomen, Ir. Doorman, ging aan de toen heerschende longenpest. Sedert dien is Frits Lebret gestorven, die was directeur. Daarna ging Kareltje Muller, de Chef van de Vliegtuigen-afdeeling en bewapening.* Toen werd Delmonte, de president-commissaris, overreden in New York. Kolonel Merens ging er intusschen met een typiste van door. Daarna stief Teepe, de Chef van de afd. Scheepsbouw en motoren en nu Vossie. Aan waarschuwingen en voorspellingen heeft 't Voskamp niet ontbroken. Het eenige wonderlijke is dat hij op z'n dollemansritten het hachie er niet eerder bij ingeschoten is. Inmiddels reuze jammer, want het was een goeie vent. Sterk als 'n paard, met spieren om van in je baard te zeeferen, 'n uitstekend zakenman en 'n vlotte vent. Hij liet op zijn kosten nog een neef van 'm studeeren voor marine-officier. Ik hoop voor die jongen dat ie al in dienst is.'
En dan nog even de toestand in de wereld; ook daar de nodige ellende.
'Ongelukken en onrust is al wat de klok slaat in iedere krant die je oppakt. Japan-China-Rusland; Engeland-Egypte- Palestina; Italië-Volkenbond; Frankrijk-België-schandalen, stakingen en nieuwe parlementen; Spanje dito. En ieder land buitendien nog met z'n eigen problemen van kas te korten, werkeloozen en wat dies meer zij, om van Duitschland nog niet eens te spreken als factor van onrust. In een Braziliaansch blad zag ik laatst een goede satire. Daar staat Hitler als goochelaar tusschen twee kleine tafeltjes en achter hem 'n hakenkruis soldaat met 'n geweer. Op de tafeltjes staan de goochel-requisieten. Dan zegt Hitler: "Opgelet, dames en heeren, zoodra het schot afgaat laat ik hieronder de vredesduif vandaan komen!"
In plaats dat de wereld ook maar een greintje verstandiger is geworden na 1918 en wat meer voelt voor een idee van wereldburgerschap, is integendeel een nieuwe stroom van fanatiek nationalisme over de wereld heengestreken. Ieder is nog van 't beter, ouder, sterker en voornamer ras dan z'n buurman. Wat 'n verdwazing.'
Verdwazing is er bij Pieter ook naar aanleiding van al die heiligen feesten, waarvan er in Porto ook weer een voor de deur staat.
'Van 23 juni op 24 juni gaat hier zoowat niemand naar bed. Groot vuurwerk, brooddronkenheid en waarschijnlijk ook gewone dronkenschap, zang, dans en muziek van allerlei soort.Dat alles is voor Senhora da Hora. En dat terwijl er al donderbussen, zevenklappers en rotjes zijn afgestoken voor San Antonio (van Lissabon).
'In 20% van alle winkels verkoopen ze op het oogenblik vuurwerk en de straatjeugd heeft een bizonder genot in het plaatsen van kleine bommetjes onder de tramwielen, die dan met een geweldig lawaai ontploffen.'
Meneer Nascimento verheugt zich er al op dit alles aan Pieter te laten zien. Overigens is het heertje 'van de behoudende partij',
'want de etenswaren van de picnic naar Monte Crasto zijn me tot op 'n halve cent in rekening gebracht. Een ander zou van zoo'n gelegeneheid gebruik hebben gemaakt om zich te revancheeren op al de koppies thee met citroen en tabak en cigarettenpapaier - maar hij niet. Dat noemt men: "dat is meegenomen."'
* Lees hier meer over de Nederlands-Engelsche Handel Maatschappij (NETHMY), de Nederlandse vestiging van het Britse Vickers (vliegtuigen- en wapenconsortium gevestigd in het Vickers House, Prinsessegracht 21 in Den Haag; het importeerde o.a. Rolls-Royce motoren) en in het bijzonder Karel Muller. Ook Doorman en Lebret passeren de revue. Het is weer een wonderbaarlijk verhaal en vertelt wat meer over het verleden van Pieter. Heeft hij op kantoor gezeten in Den Haag?
Geen opmerkingen:
Een reactie posten