'Ik maak hier vandaag de derde warme dag in successie mee. Nog wel lang niet zoo dat je zelfs je vel uit zou willen doen, of in een vijgenblad rondloopen, maar goed warm, zoodat je na een loopje transpireert. Frits schreef een poos geleden dat hij niet gedacht had dat het hier zoo koud kon zijn, in aanmerking nemende de huidslkleur der Portugeezen. Maar dat zijn twee onderwerpen die elkaar niet raken, althans niet in de mate die men geneigd is aan te nemen. In 't Zuiden van Portugal zal er allicht een beetje van die invloed zijn, maar hier in 't Noorden zeker niet. Portugal heeft een lengte van precies 5 graden en dat is een heel eind. Toevallig las ik in een oude "Uhu" die ik bij me heb, een novelle waarin juist van het klimaat hier sprake is.* "Der portugalisischer Nordwind bläst fünf oder sechs Monate an dieser Küste. Er beginnt im Frühling und weht feste durch den ganzen Sommer. Die heisse Sonne auf der Sahara macht ihn."Nou, en in de winter is het van zelf al koeler, dus heele groote hitte schijnt men hier niet te hebben. Nee, wat hier die verscheidenheid in kleur aangebracht heeft is de vermeninging met de inwoners uit hun koloniaal bezit. Madeira b.v. ligt nagenoeg vlak bij. Het telt mee als Portugal, want heeft niet eens een eigen postzegel. Met de inwoners uit die streken heeft men zich vrijelijk vermaagschapt. En dan niet te vergeten de groote invloed van dit land op Brazilië en vice-versa, met zijn ondoorgrondelijke mengelinge van allerlei ras en kleur. Verder moet hier uit de tijden toen de joden hier nogal het een en ander in de melk hadden te brokkelen, zooals ten tijde van den grooten Naimonides in Spanje, een belangrijke Joodsche inslag zijn geweest. Het Joden percentage is hier gedaald tot 2, want uit dit land zijn ze indertijd ook verdreven; daaraan dankt Amsterdam zijn diamant industrie. En dan, last but not least, moeten de oorspronkelijke bewoners van "Lusitanië" uit de tijden van Karel Martel een aardige Moorse vermeninging hebben ondergaan.**Toch kijken de blanke Portugeezen op hun gekleurde medeburgers neer. Zelfs de postbode van beneden trok een minachtend gezicht over mijn vorige werkster en zei: è preto - ze is zwart. Dat was nu ook weer overdreven, maar 't laat toch zien wat zelfs het mindere volk van kleur denkt.'
Pieter heeft ook weer post van familie ontvangen en is nu ook op de hoogte van het op handen zijnde bal in Fort de Kock.
'Ik ben benieuwd of de bijbelkennis van het bal-publiek voldoende is om een uitrusting als de 7 vette en de 7 magere jaren te kunnen ontcijferen. Het idee is zeker origineel. Dat herinnert me aan een dame aan boord bij 'n "book-tea". Op die boot waren de lampjes die voor de W.C. hingen, om iemand gemakkelijk den weg te laten vinden, groen. Nu verscheen bedoelde dame in de rooksalon, waar de jury zat, met een groen lampje aan haar voorhoofd bevestigd. Het werkte met een zakbatterijtje uit haar handtasch. Niemand kon de titel van het boek uit de scheepsbibliotheek raden dat zij voorstelde. Maar de prijs kreeg ze, want er was een boek getiteld: "The End of the Passage".'
Nog meer vraag en antwoord gaat over de ziekte van de oudste zoon.
'Ik ben blij dat Frits zonder veel schade aan zijn gestel te lijden van die amoeben dysentrie af is. God ja, hoe je aan die narigheid komt weet je nooit. Gelukkig dat de medische wetenschap zoo ver is dat ze weet hoe je er af te helpen. Ik wist niet dat dit per injectie ging. Tot dusver hebben jullie wat ziekte betreft aardig geboft. Dit is het eertse ernstige feit in al die jaren. Gott sei gelobt und gepfiffen. Ik ben ook in mijn paar Indische jaren maar een keer zoo ver geweest dat ik dacht het hoekje om te zullen gaan met 42 gr. koorts. Toen zat ik nog alleen in Calcutta en moeder was met Katy onderweg. Maar dat zijn voor die verhalen voor winteravonden, om het haardvuur.'
Dat het tafeltje en de Brockhaus (encyclopedie) goed terecht zullen komen, vindt Pieter erg fijn.
'Zoo'n Nachslagswerk is altijd heel handig bij je in de buurt.'
En dan nog het laatste nieuws over de werkzaamheden. Plannen en voorbereidingen zijn er in ieder geval.
'Ook hebben de Portugeezen hier iets op het menu van den dag dat ik niet kende, maar hetwelke mij toch bizonder goed bevalt. Ik zal nog niet zeggen wat het is. Eenige monsters zal ik er van meenemen naar Londen en zien of er interesse voor te wekken is. Als 't inslaat kan het iets heel goeds zijn en zoo niet, dan heb ik niets verspeeld. Maar gewend als ik ben aan teleurstellingen, begin ik met mij er niets van voor te stellen.'
Als alles goed gaat, zal Pieter in 10 dagen tijd op de boot stappen voor zijn vakantie naar Engeland (en hereniging met Katy). 'M'n teenen jeuken er nu al van.'
Tot slot nog een culinaire noot: Pieter is enige tijd geleden zo mager geworden dat hij besloot een blikje gecondenseerde melk te kopen, maar die van Nestlé bleek erg duur ('meer dan 'n gulden'). Toen vond hij een Portugeze variant die eenderde van de prijs is en ook nog 'méér oplevert.' Hij meldt het even aan zijn kinderenm omdat die vroeger zo konden genieten van een boterham met gecondenseerde melk, 'liefst zoo dik mogelijk er op gesmeerd. Vandaag zouden jullie het niet meer lusten wed ik.'
* Uhu was een maandblad dat tussen 1924 en 1934 in Berlijn werd uitgegeven. Het wordt wel beschouwd als een prototype voor publicaties in de Weimar Republiek en was erg populair vanwege de originaliteit en moderne aanpak. Het blad behandelde trends in cultuur en wetenschap en onderschreef het belang van radio en televisie. Er werd veel aandacht aan de illustraties besteed. Al nam het een standpunt in tegen het Nationaal Socialisme - wat vooral in spotprenten tot uiting kwam-, de kijk op het sociale leven was toch vooral conservatief. Zo concludeerde de gynaecoloog Hugo Sellheim in een artikel over vrouwen en sport, dat zij hun verlies in competitie wel konden dragen, maar dat hun gezicht daarbij zeer onaantrekkelijk vertrok en dat sporten voor vrouwen schadelijk was voor hun vruchtbaarheid, dus dat ze zich er beter niet aan konden wagen.
** Karel Martel van Herstal (676- 741), dankt zijn naam [martèl], hamers, aan het vermorzelen van Arabieren. Hij was hofmeier van het Frankische Rijk en zou de stamvader van het Karolingische Rijk worden.
Lees hier meer over de strijd rond de 8ste eeuw om het schiereiland van Europa en de Romeinse provincie Lusitanië (zo'n beetje het huidige Portugal).
Geen opmerkingen:
Een reactie posten