Als schrijver van dit blog ben ik maar een doorgeefluik. Het gaat hier om een deel van de geschieden

Mijn foto
Amsterdam, Noord-Holland, Netherlands
Als schrijver van dit blog ben ik maar een doorgeefluik. De informatie komt van foto's en brieven van Pieter Deys (1880-1945), de vader van Katy (1904-1977) Frits (1906-1949) en Adolf (1908-1940). Pieter was getrouwd met Sophia Draaijer (1872-1932). Frits trouwde met Els Nelson (1908-2004). Zij kregen 4 kinderen, mijn vader Henk (1932-2023), Willem (1934? als baby overleden), Bob (1935) en Els (1937).

donderdag 8 september 2022

Oktober 1937 (1); gevlooid en geparfumeerd

Ah ha, we leren weer wat: de prijzen voor appels en druiven zijn in Portugal de helft van die in Nederland. En...
'Er moet bepaald een briefkaart of brief verloren zijn gegaan, Katy. want het bericht uit je brief van de 5de dat de fam. Nelson een huis gehuurd heeft te Praprat [sic], S.W.K. heeft me nooit eerder bereikt. Enfin, dat zal wel niet van lange duur zijn.' 
Dus Pa en Ma zijn nog in Indië. Maar zijn ze naar Prapat gegaan? Dat ligt wel erg ver van Maninjau. 
Ondertussen is Katy van de trap gevallen. 'Dat kan verduveld lelijk aankomen.' Dus raadt vader aan om maar een paar aspirientjes te slikken of toch even de dokter te bezoeken. 'Het kan natuurlijk ook een schok aan je zenuwen zijn.'
Het is nog mooi nazomers weer in Porto, de wintertijd is weer ingegaan, maar Pieter heeft toch nog vaak ramen en deuren open. Wel regent het veel en slaapt hij inmiddels onder een deken. 
Op de rivier is het opvallend rustig, al klonken er opeens wel honderden mensenstemmen, roepen, schreeuwend en pratend. 
'Het bleek later dat er twee driemasters van de kabeljauwvangst waren teruggekeerd, waarvan men eigenlijk de hoop reeds had opgegeven. Ze hadden met heel zwaar weer te kampen gehad en jullie kunt je voorstellen hoe al die vrouwen en kinderen daar aan den wal stonden te schreeuwen -praten met hun verwanten aan boord. Het eene schip heette de "Groenlandia' - net Hollandsch. Ze zijn nu bezig die schepen te lossen. Tientallen vrouwen dragen manden vol opengesneeden en gezouten kabeljauwen van het schil naar de wachtende vrachtauto's, die de visch dan naar de droogterreinen vervoerd, waar de visch op houten stellingen in den zonder verder wordt gedroogd. Die stkvisch handel is hier een enorm bedrijf. De visch wordt verkocht van 3 1/2 tot 4 1/2 Esc. per kilo en behoort met de sardienen die hier veel gevangen worden tot HET volksvoedsel.'
Voor minder dan een halve cent per kilometer! Dat trekt Pieter wel aan, als hij in de krant een advertentie leest voor een excursie met de trein naar de grensplaats Barca d'Alva. Een tocht van 203 kilometer (dus 406 in totaal), kan Pieter niet laten liggen, al kost 't hem wel 25 escudo. Maar:
'Ik vertelde de slager dat ik dat plan had en die vond het ook zoo'n pracht-idee dat hij met vrouw en groote zoon, plus zwager, vrouw en kleine zoon ook van de partij was. Dit had tot gevold dat ik gast was bij de grootste hoeveelheid etenswaren die meegesleept werd, zoodat het mij niets meer heeft gekost dan de tram heen en weer naar 't station. Om 5 uur op. Om 6.15 de tram; 6.30 a scramble to find good seats, aangezien er 700 menschen van die goedkoope gelegenheid gebruik maakten; 7 uur vertrek door de tunnels die onder de bergen van Porto door het uitzicht brengen op de rivier. We troffen een mooie dag tegen 9 uur begon het interessant te worden. Daar begonnen de hoogere bergen en de wijgaarden en was de rivier door de bergen prachtig in het nauw gedreven.'
En verder: 

'Portugal en Spanje zijn even voorbij Barca d'Alva door de spoorbrug over een zijrivier van de Douro verbonden. Eén voet heb ik op de brug in Spanje gehad, want halverwege stonden twee luidjes van de Civiele Garde die den toegang naar Spanje bewaakten. Te voet met of zonder paspoort mag niemand door. Ik dacht daarbij zoo aan al de ellende aan de andere zijde van die brug en was blij dat ik er niet behoefte te zijn. De terugreis van 4 tot half 12 was toen het donker begon te worden minder prettig. De dikke slagerstante mafte in en zonk zoo af en toe tegen me aan. Als je dan blij bent dat je zelf nog recht op kunt zitten dan is zoo'n onwelkom gewicht tegen je aan op 't laatst een geweldige irritatie. Dan berispte ik mezelf en zei: jongen, als dat mensch nu eens heel veel jonger en heel veel knapper was, dan zou het je NIET zoo irriteeren, dus hou je goed.'
Pieter is dus de hele breedte van Portugal door geweest en nu weer op de westerlijke punt aanbeland. Maar hij is nog wel westelijker geweest: in de Hebriden, in Liverpool, Limerick en Calais. 'Een wonderlijke mooie wereld.'


Inmiddels heeft vader het tweede deel van zijn roman aan zijn dochter gestuurd. Na voltooiing hiervan is hij niet veeel opgeschoten.
'Ik kan m'n draai niet krijgen. Ik moet het fantastische in den aard van het werk behouden, maar loop gevaar door mijn theorieën, naarmate die zich gaan ontwikkelen, te veel in de werkelijkheid vast te loopen. Ik moet die twee (theorie en werkelijkheid) in de juiste dosis vermengd hebben.'
Dan tot slot het verhaal van de familie Rush, waar Pieter weer even was, al lag mevrouw met verkoudheid op bed. Voor 550 escudos hebben deze mensen een Pekinees aangeschaft, ''n leuk parmantig ding' van 3 maanden oud. De tweede, kinderloze vrouw van meneer Rush heeft haar handen er vol aan. Hij moet eigenlijk een luier om, 'want Turksch tapijt noch sofa is veilig voor beplassings-aanvallen. Het mormel gaat iederen dag in 't bad, wordt gevlooid en geparfumeerd. Zijn minimale etensverlangens gaan door een molen en ze zijn als de dood dat hun 550 Escudo's kou zal vatten.'
Het is een druk gedoe, maar de kip met bloemkool en saus maakt een boel goed. 
Met speciale wensen voor Essie en knuffels voor de jongens, wordt de brief afgesloten met HZSt. Tot over 10 dagen. 

Geen opmerkingen:

Een reactie posten

1880-1945; Pieters cv 1893-1915

Het is weer eens tijd voor een update van de informatie rond Pieter Deys. Ik probeer zijn 'werkzame' leven op een rijtje te zetten e...