Maart 1931 (2); koud!

Het is bitterkoud, de Schie is stijf dichtgevroren en diverse ijsclubs zijn geopend. Er wordt sneeuw verwacht en daarmee ook een zware maand voor huizen Deys; bij deze kou kijken de firma's die voorjaarsstoffen aanbieden de kat eerst uit de boom. Er komen vrienden over om het nieuwe huis te bewonderen en een 'cognakie' te drinken (voor de dames is er nog een staartje advocaat).Pieter komt dus even niet aan het schrijven toe, maar dan:

'Gij, vleesch van mijn vleesch en been van mijn been, een snerpende Oostenwind gaat op het oogenblik door het merg en been van huizen en mensche. Het achterhoofd Uws ouden heers is reeds etterlijke dagen pijnlijk aangedaan en de kopeken die menigeen reeds op zij had gelegd om eens naar een voorjaarsstofje te gaan kijken worden te voorschijn gehaald om nieuwe steenkolenvoorraad op te doen.'

Pieter en moeder zijn verhuisd. Deze brief is geadresseerd: Schiekade 156. Mogelijk zijn ze kleiner gaan wonen nu alle kinderen het huis uit zijn.De huiskamer heeft drie ramen die alle op het oosten zijn gericht.

'Door ieder reetje en kiertje komen kleine, vinnige, ijskoude luchtstroompjes, waartegen onze haard bijna tevergeefs zijn best doet.'

Toch is het minder bibberen dat in het vorige huis aan de Maas, waar ook wel eens een raam sneuvelde in een storm en vervolgens een zak moest worden gebruikt. De wind die de laatste dagen stevig waait, levert ook een grappige situatie op als Pieter met een vriend wat zit te drinken bij Loos*.

'during a lull in the conversation kijken we beide naar buiten en zien hoe iemands hoed afwaait, de brugleuning over en de Schie in. Achter het slachtoffer liep een opgeschoten knaap zich zeer te verkneuteren over het geval (of is het: verkneukelen?) en rrsssst,,.......komt tweede windstoot en neemt hoed des verkneukelende jongelings ook mee auf Flügln des Gesanges, de andere achterna en ook ten Schie-e. De bestudeering van dat gelaat was een kwartje waard. Da haben wir unmenschlich gelacht.'

Het is niet alles rozengeur en maneschijn. Een vriend die met 'Agina' in bed ligt en geen hap door zijn gezwollen keel kan krijgen, maar er niets aan kan doen, zet Pieter aan het denken:

'Machteloos sta je bij alle zielsconflicten en geestelijke ellende van al je medemensen en dikwijls ook van jezelf, machteloos sta je bij alle ziekte en pijn die zoo rijkelijk overal door velen wordt geleden en even machteloos kijken we toe hoe de wereld een economische ellende doormaakt zooals er waarschijnlijk nog nooit is geweest. Wat zijn we dan met al onze kennis en al onze machtige hulpmiddelen en veroveringen op de natuurmachten en krachten toch eigenlijk een ongelukkig stel stoethaspels. Van alles hebben wij overvloed en door dien overvloed, gebonden aan ons tegenwoordige economische systeem als wij zijn, is er juist aan alles gebrek.'

Pieter spreekt er schande van dat juist zij die voor die welvaart hebben gezorgd, de timmerlieden, metselaars en alle vaklieden in bouwbedrijven, op straat worden gezet.

'Zoodra de wereld voldoende schoeisel heeft is de dankbaarheid van die wereld dat dezelfde menschen die er voor gewerkt hebben op een schoen en 'n slof komen te loopen. Zoodra er voldoende kleeding is komen degenen die dat werk gedaan hebben in de kou en de lompen en deze voorbeelden kan je met X vermenigvuldigen.'

Er is weer bericht over Katy (de foto van haar hierboven afgebeeld, is genomen in 1929, nog op het oude woonadres en met Blasiens). Zij wordt ook bij een 'vischdiner' bij vrienden verwacht, 

'omdat ze dan hier is, alvorens haar taak als adjunct-aspirant-assistent-leerling-op-proef-baantje te Amsterdam te aanvaarden. Pedom, ADJUNCT-OPZICHTERES [...]'

Pieter zou graag zien hoe Adolf, die inmiddels ook verhuisd is, er nu bij zit in Londen, maar de financiën laten een bezoek niet toe. Vader wil proberen weer een vrije overtocht te ritselen, maar kan zijn zoon niets beloven. 

Hij sluit zijn brief af met:

'Maar nu mijn kroost, maak ik werkelijk Schluss. Ik eindig met een Mohammedaansche zegebede á la Kipling:

The blessing of God and his Prophet be on thee. Glory and honour on thy house till the ending of the years and a tent in the borders of Paradise.'

* Het verhaal over de hoeden in de Schie verbaasde me, tot ik ontdekte dat de Schie daar in 1939 is gedempt. Het klopt dus dat de heren de vliegende hoeden vanuit café-restaurant Loos konden waarnemen tot ze in de plomp of op het ijs verdwenen. Het karakteristieke halfronde gebouw stond op een heel druk punt, met aan de voorkant de hoofdweg en tramlijn, smalle straatjes aan weerszijde, aan de achterkant het 'luchtspoor' van de lijn Breda-Rotterdam en daarachter het station, dat vanuit het café via een onderdoorgang te bereiken was.

De wat kale betonnen zuilen en balken in het café/restaurant waren met jugendstilmotieven bedekt, van de hand van Jaap Gidding die ook keramische tegeltableaus naast de buffetten had ontworpen (ze symboliseren begin en eind van de spoorlijn). Overigens is deze Gidding ook de ontwerper van het tapijt van de Tuschinski bioscoop in Amsterdam. 

Na zware beschadigingen van het pand en station door het bombardement van 14 mei 1940, werd het café herbouwd op een andere lokatie. 

In 1988 opende de achterkleinzoon van de succesvolle oprichter (Nelis Loos) dit nieuwe gebouw, geïnspireerd op La Coupole in Parijs.