Maart 1931 (1); eten katten spruitjes?

Het is alweer maart 1931 en Pieter ziet de tijd vooruit vliegen, terwijl hij toch vindt: 

'Pas wanneer je vijftig bent kan men zich beschouwen te zijn "in de kracht" van zijn leven [...] Ja, ons rompslompige leven heeft den tijd wel zeer bekort. Ik tracht me nog zoo graag eens in te denken in den tijd toen de postkoets een snel vervoermiddel was en men van vrienden en magen een hartroerend afscheid nam als men op de trekschuit stapte naar Haarlem of Leiden [...] De film trekt maar onophoudelijk voorbij en wij beteekenen in het beeld niet meer dan iemand die toevallig de straat oversteekt terwijl God aan het handle staat te draaien van zijn opnametoestel.'

De brieven van Frits, Els en Adolf als antwoord op Pieters getyp in deze periode, zijn er niet meer, dus moeten we wat zij schreven destilleren uit de reacties. 

'Wat al variatie, ieder in eigen sfeer. Belastingontduikers aan de kaak stellen, zeep helpen verkoopen, huishoudelijke- maatschappelijke- society- en apenbelangen naloopen, talen van andere snoeshanen leeren en weer onderwijzen om scheuren in pantalonica op tijd te kunnen dichten, wegennetten overdoen en gebouwen overnemen, tennisblouses met smaak naar de lichaamsvormen vervaardigen - een warwinkel van activiteit.'

Pieter maakt kennis met een Engelsman, Lloyd Wright, die werkt voor de British Sailors' Society* en als huisadres het Maashotel heeft. 

'Het is hier dan erg up hill work. De Missions for Seamen schenen hier alles in handen te hebben. De arme man kreeg geen leesmateriaal voor zijn zeelieden, voelde zich 'down and out'en dacht erover terug te gaan naar Londen. Maar 'eensklaps bemerk ik dat de goede man "een van ons" is.'

Wright wordt opgenomen in de loge en krijgt ineens 

'een pak lectuur van dezen of gene gestuurd gekregen [...] De man is plotseling omgedraaid als een blad op een boom. Hij is in eene weer vol goede moed. Hij zei: I felt so terrifically lonely and all of a sudden all this has changed.'

Voor de bijeenkomst van de loge waarbij buitengewone leden worden geïnstalleerd (waaronder Lloyd Wright), 

'heb ik nu ingesteld dat iedere bezoeker een goudsche pijp krijgt [...] Die gouwenaars hebben maconnieke koppen, waarop verschillende symbolen zijn ingebakken.'

Pieter laat uitzoeken of het mogelijk is deze kleipijpen niet meer in Engeland te bestellen, maar bij Goedewagen** in Gouda. 

'Als Adolf nu eens een krabbeltje wil maken voor een werkteekening voor een maconnieke tabakspot, dan zal Br. Schippers zoo'n pot op de nijverheidsschool laten maken. Zoo worden nu tradities geboren. Als over enige honderde jaren Lodge Concord zijn notulen nog eens bekijkt, dan zal men daarin kunnen vinden hoe de gewoonte van de goudsche pijp is ontstaan.'

 

Over Katy staat weining in de brieven, maar nu dan toch enige informatie: 

'Ik had indertijd een baantje willen creeeren voor Katy en had daartoe bij "Aurore" eenige voorstellen in verband met hun reclame ingediend, die ik niet doorzette omdat Kathy in gesprek raakte met Wilh. Gasthuis in A'dam. Maar vorige week had ik weer een conferentie met de directie en vertelde ik hem dat mijn dochter niet zu haben was.' 

Omdat de plannen van Pieter toch aangenomen worden, stelt Katy vervolgens voor de baan aan Stien Zillesen (?) te gunnen, met als resultaat 

'dat Stien thans een vrij tramabonnement heeft, f 100,- in de maand en een aardige ambulante betrekking.' 

Katy is in ieder geval ook in de buurt, want ze krijgt van haar vader een elektrische behandeling tegen'griep, bacillen, pijntjes, snoo en de verdere onaangenaamheden aan die kwaal verbonden.' 

En dan het relaas niet over Katy, maar dit keer heet de poes 'kat':

'We aten spruitjes. Kat uitgerammeld of alzoo voorgevende op de stoel naast me. Eerst meegedaan aan de soep en de balletjes. Toen vijf wazemende spruitjes ten schotels. Nou! We zeiden al tegen elkaar daar hadden de jongens een dubbeltje voor over gehad om de krabbe-krabbiens in actie te zien. Eerst met zoo'n beetje bestudeerde, scheeve, overdenkende kophouding de verzameling damperienies aangekeken. Langzamerhand wijzigde de houding, de rechterpoot kwam de hoogte in en floeps! Een spruit ten gronde. En zo vervolgens alle vijf.'

 

* De Sailors' Society is een uit 1818 stammende christelijke liefdadigheidsbeweging die inmiddels in 97 havens over de hele wereld steun biedt aan zeelieden en hun families. Het begon met het uitreiken van boeken, maar groeide uit tot opvang van opvarenden (in de wereldoorlogen), steun aan familieleden bij scheepsrampen en management van een kindertehuis (helaas in 2018 in het nieuws vanwege aantijgingen van kindermisbruik).

** Goedewaagen (de verkeerde spelling is van Pieter) was een pijpmakerij die in 1779 in Gouda werd opgericht en zeer succesvol werd, niet alleen in de vervaardiging van pijpen, maar ook in grof aardewerk. Al gaat het in de 18de eeuw niet zo goed met de pijpenproductie, ze blijven er toch succesvol in door de motieven die ze erin verwerken. Er zijn op internet dan ook nog heel veel afbeeldingen te vinden van kleipijpen (vooral de koppen) met maconnieke motieven.

Door het faillisement van een concurrent, die door Goedewaagen wordt overgenomen, krijgt het bedrijf er nieuwe opdrachten bij waaronder de productie van de befaamde Delfts blauwe KLM-huisjes.Het bedrijf bestaat nog steeds, onder de naam Royal Goedewaagen. De fabriek bevindt zich niet meer in Gouda, maar in Nieuw-Buinen.