'Een zoo'n brief kost mij meer dan 'n dag leeftocht', schrijft Pieter naar aanleiding van een vliegbrief die hij heeft verstuurd, in antwoord op de vliegbrief van zoonlief 'die aan het eind dezer maand naar zijn nieuwe standplaats verhuist, met vrouw, kinderen, huisdieren en huisgoden, maar zonder meubelen.' Vaderlief hoopt maar dat dat laatste meer zal opbrengen dan het bij hem in Rotterdam deed. Een volgende vliegbrief aan 'Essiefissie' vanuit Porto zal er dus niet zo snel komen, misschien weer bij een volgende overplaatsing, 'óf ik moest in dien tusschentijd een goudmijntje aanboren.'
Daartoe heeft Pieter wel allerlei bedrijfsplannen gemaakt die hij zijn kinderen toestuurt; ik heb ze niet in dit archief. 'Op papier zien de plannen er zeer aannemelijk uit zou ik zoo zeggen, dus willen we er het beste maar van hopen.'
We krijgen weer een beeld van de financiële situatie van Pieter, ook als hij schrijft dat hij even dacht dat de brief van Frits door hemzelf (vader dus) geschreven was, omdat het handschrift op de enveloppe en ook nog eens de kleur inkt zo hetzelfde is. Frits zou dus zomaar zijn vaders handtekening kunnen vervalsen. 'Inmiddels is de verleiding om het te doen volkomen afwezig, gezien dat mijn bankrekening behoort tot de rubriek: non est.'
Naast de vliegbrief uit Indië, komt er meer post binnen, wat een idee geeft van de uitwisselingen van informatie en blijk geeft van het onderhoud van contacten.
'Vervolgens een familiebrief van de Essenburgsingel 94, waar vader, moeder en kind aan hadden bijgedragen, 'n rolletje H.P. en N.R.C. knipselen, terwijl van de Bussumsche familie "De Groene" in welstand arriveerde.* Bovendien nog een prentbriefkaart van de bloembollenvelden van Katy en Juffr. André de la Porte, waar de slagersvrouw vanmorgen met een vergloord gezicht mee boven kwam om te vragen of ze in Holland zulke mooie tuinen hadden.'
Dan wordt het spannend, want Pieter schrijft dat hij 10 angstige dagen achter de rug heeft en begint met de beschrijving van zijn kappersbezoek. Hij had al eens genoteerd dat er in Porto zoveel kapperszaken en schoenpoetsers zijn. Die laatste vindt je bijna in elk portiek. Ook al zien de tweederangs kapperszaken er prima uit, Pieter kiest toch voor de eerste klasse, voor 20 cent.
'Ik ging dan zoo'n nette zaak in en werd geknipt naar alle regelen der kunst. Tot zelfs de wenkbrauwen en de snor, wat men in Hollland allemaal apart berekent, kregen een beurt. Ik had n.b. net een paar dagen van tevoren zelf m'n snor een reuzenbesnoeiing gegeven, dus je kunt nagaan wat daarvan over was toen ik er uit kwam. Van schaamte daarover is ie zeker zoo grijs geworden in eene. Toen de knipperij klaar was werd m'n nek ingezeept, zelfs om en boven de ooren, en werd toen aan de achterzijde geheel van fluff en donsjes ontdaan. 't Was een behandeling die niets te wenschen overliet en ik voelde me als een goudhaantje toen ik er uit kwam. Echter......eenige dagen later sta ik me te scheren en zie tot mijn verbazing dat ik opvallend rood ben in m'n nek, onder m'n oor. Dat was links. Inspectie rechts vertoonde hetzelfde, maar minder hevig. Verbrand van de zon met 30 dagen regen per maand kon ik niet zijn....vergrootglas er bij gehaald vanwege m'n kippige gezicht en kwam toen tot de schrikbarende ontdekking dat ik een infectie had opgeloopen. Allerlei drakerige voorstellingen van allerlei voorbeelden die ik daar in mijn leven al over gehoord had kwamen natuurlijk als zeer levendige filmpjes zich voor mijn oogen afdraaien. Ik had nog een beetje jodium en dat er meteen op, voor zoover ik zien kon. M'n Portugees bracht den volgenden avond op verzoek nieuwe jodium voorraad en pure alcohol (90%) om overdag mee te behandelen. Zaterdagsavonds komt hij niet en Zondags ook niet, dus ging ik verleden Zaterdagavond zelf aan de gang. Maar nu had hij versterkte jodium meegebracht, die ik er maar ongezouten opkalkte, met het gevolg dat Zondagmorgen de vellen er bij hingen. Ik heb me dus weer een paar dagen tot alcoholbettingen moeten beperken en nu zal hij me vanavond weer met jodium onderhanden nemen. We beginnen 'm geloof ik baas te worden, maar het was een gevaarlijke, zich voortplantende beweging, want toen ik het in de gaten kreeg, was het al langs m'n ooren op de wangen naar boven gekropen en zal al bijna in m'n haar. Ik kan m'n nek haast niet bewegen van de pijn door de jodiumverbranding, maar dat is allemaal nix, als ik het maar kwijt raak. Ik heb in elk geval geen halve maatregelen gebruikt.'
Maar er zijn ook leuke dingen, zoals de verjaardag van Els, die bij die gelegenheid van haar schoonvader 'een paar steentjes' krijgt toegestuurd, waarvan ze misschien een broche kan laten maken.
'"Wel gefeliciteerd!" is 'n uitdrukking met 'n slap handje, die weinig of niets zegt. De Engelschen hebben daar vind ik de beste zegswijze voor: Many happy returns of the day! En die, m'n lieve kind, wensch ik je van harte toe, met een gezonde in waarde en waardigheid stijgende man en een paar gezonde robbidoesen van jongens. So mote it be!'
Vervolgens richt vader het woord nog even tot zijn oudste zoon, met duidelijk vaderlijk advies.
Deze brief eindigt met het verzoek aan Katy om een boekje ('ik bedoel zoo iets populairs van 'n cent of 30') te kopen en toe te sturen over voedingsleer en -waarden, omdat Pieter bang is dat hij met zijn eenzijdige eetpatroon misschien toch bepaalde vitaminen te kort komt.
* Ik neem aan dat het hier een brief van de oude buren van Pieter betreft. Helaas kan ik nergens vinden wie juffrouw André de la Porte was, maar wie schets mijn verbazing als ik bij Wikipedia, zoekend op Carpentier Alting bij de referenties de naam G. André de la Porte tegenkom. Dit is waarschijnlijk Gilles (1866-1950, die advocaat-generaal en procureur-generaal in Batavia was. En laat hij nou weer te zijn getrouwd met....Anna Schoevers.
** Johannes Hendrik Carpentier Alting (1864-1929) - zie foto hierboven- heeft een indrukwekkende staat van dienst, die hier te lezen is.


Geen opmerkingen:
Een reactie posten