'Het is een ongekend regenseizoen, waartegen de papen al een biddag hebben uitgeschreven. En in Z.-Afr. bidden de predikanten gewoonlijk voor regen. Het schijnt toch wel dat de hemelsche vader het zaakje niet al te best bestuurt; maar gestel eens dat hij er een aparte wolkenbestuurafdeeling op na houdt dan is die bidderij ook weer Jan Klaassen, want dan weet die afdeeling drommelsch goed dát 'ie 't zoo doet.'
En dan is er nog die vreselijke taal, die Pieter onder de knie probeert te krijgen. Op weekdagen is hij er elke avond 3 à vier uur zoet mee. Ondertussen is hij bij de bijvoegelijke naamwoorden aangeland, 'daarin komen ze weer iets te kort bij ons'. De taal kent namelijk geen overtreffende trap.
'Scherpe messen zijn dus: -Facas afiadas. Zeer scherpe messen zijn: facas mais afiadas. Maar dat kan ook beteekenen: scherper messen [...] Ik heb nu al een heilige schrik beet tegen den tijd dat we aan werkwoorden komen, waarbij het pers. voornaamwoord tot nul wordt gereduceerd en alles in den Latijnschen vorm in het woord zelf wordt verwerkt. Maar misschien schreef ik dat al.'
Dan ontbreekt het ook nog aan de beleefdheidsvorm van de tweede persoon enkelvoud en wordt elke brief, al is 'ie aan een gewone ambtenaar gericht nog doorspekt met 'Sua Extia' (uwe exellentie).
'Zelfs het beetje Italiaansch dat ik ken zit me hier nog steeds bij de uitspraak in de weg.'
Gelukkig zijn de sigaretten goedkoop en lekker en bevalt het huis Pieter goed.
'Na eenige reparaties die noodzakelijk gebeuren moeten en die ik zoo langzaam wel uit mijn gierige huisbazin zal los peuteren, zit ik hier zelf heel best. Indisch kan je haast zeggen, al leent het klimaat zich daar op 't oogenblik minder toe. Gewitte muren, schoone kale vloer (geen stof) aan de muren hangen een paar portretten, wajangpoppen en krissen, en mijn uitzicht op rivier en bergen is in heel Holland niet te huur. Dus wat wil mijn liefje nog meer?'
Omdat meneer De Vries (?) heeft laten weten geen adressen voor vrijmetselaars in Portugal te hebben, heeft Pieter besloten om een brief te sturen naar een oud adres van de Portugese Groot-loge, dat hij vond in een 'Mac. jaarboekje' uit 1914 vond.
'Als het tegenwoordige Gouvernment dus niet á la Hitler en Mussolini alle maconnieke gebouwen hebben geannexeerd dan hoop ik binnen enkele dagen antwoord te hebben.'En...wat een toeval. In de vorige brief maakte Pieter melding van de bundel Sanders of the River. Laat dit nou in deze week leiden tot 'een schandelijke roekeloosheid'!*
En met de filmvoorstelling is het uitstapje nog niet afgelopen. Er draait in Portugal maar een voorstelling per avond, vanaf half 10. Dus komen de mannen pas om 12 uur weer uit de bioscoop. Pieter besluit zijn kennis te trakteren op een glas port ('á 'n dubbeltje per persoon in de fijnste bar van Oporto.'). Daarop stelt die kennis (inmiddels een half uur later) voor om Oporto bij nacht te laten zien, wat Pieter toch wel een beetje angst inboezemt: in het donker door nauwe straten met verdachte figuren in portieken.
'In een detective roman zou nu staan: ......dit was het oogenblik waarop hij de safety catch van zijn revolver los schoof.......Maar, och heertje, wat was het een meer dan tamme boel.'
Ze lopen samen naar een 'nachtlokaal' waar de portier nog ligt te dutten, dus nog nauwelijks reuring is.
'Arremoedig.....nee. In de zaal waar we aankwamen was op een balcon een strijkje dat streek, maar in de met papieren guirlandes behangen zaal, met hobbelig houten vloer, was geen kip. Een open ruimte in het midden en tafeltjes met goedkoope katoenen kleedjes en 4 stoelen er omheen langs de kanten. 'n Desolate indruk. M'n partner zei dat 't nog véél te vroeg was . Hij bestelde intusschen voor ons elk een glas bier, voor zoo'n gelegenheid niet eens duur, 3 Esc. per fleschje. Elke avond, of liever vroege ochtend, treedt daar een danseres op. Gewoonlijk een Spaansche. Het werd zoo langzamerhand half twee. Toen waren er 3 jongelui, later dwarrelden er nog een paar vrouwelijke jonge (?) lieden in, die maar weer weggingen en bij navraag bleek dat de danseres verkouden was en niet zou optreden. Nee, als je ooit een zielig nafuifje hebt meegemaakt dan was het wel dit. Om 2 uur klonken onze voetstappen hol in de leege Oporto'sche straten, trams hadden hun dienst gestaakt, of liever waren nog niet begonnen, en zoo was ik dan om half drie thuis. Wat 'n allertreurigst gedoe. Dat was nu ONvergulde armoe. De ervaring was de 42 cent waard, al ben ik blij dat ik zelfs die kleinigheid nog niet eens heb betaald, want 'n begrafelis zou interessanter zijn geweest.'
De brief wordt beeindigd en gaat op de post met een Portugese krant, om de familie een indruk van de taal te geven, maar ook van een speldje in te verpakken dat de mensen op hun revers dragen ten teken dat ze hebben bijgedragen aan de collecte voor soldaten in de Eerste Wereldoorlog.
* In deze film uit 1935 van regiseur Zoltan Korda heeft Paul Robeson de hoofdrol van Bosambo, lokaal stamhoofd, en Leslie Banks is Sanders. Het verhaal speelt zich af in Nigera, maar is hoofdzakelijk in Oost-Afrika opgenomen (Kenia/Uganda). De manier waarop de lokale zwarte bevolking in de film wordt afgeschilderd, was reden voor Robeson (die een prachtige baritonstem had) om te proberen de vertoning te blokkeren, maar dat lukte hem niet. Alfred Hitchcock heeft ook een kleine bijdrage aan deze film geleverd.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten