Frits heeft zijn vader als dank voor de toegestuurde mop, een grapje retour gestuurd en dat viel zeker bij de familie Bernal in goede aarde. 'De oude heer is geweldig anti-R.K., dus dat soort moppen gaat er bij hem in als koek.'
Het is wel opvallend dat Katy nu in een Rooms-Katholiek land zit met een Protestante president.
'Voor zoover mij bekend ondervinden de vele Protestanten die er toch nog in Ierland zijn, niet de minste molestatie van R.K. zijde en de oude St. Patrick's is zeker de mooiste kerk van Dublin, al zal het wel een doorn in Iersch vleesch zijn, dat die kerk niet R.K. is. De Staatskerk menschen beweren ijskoud dat die kerk nooit R.K. is geweest en beroepen zich daarbij op een oorspronkelijke Engelsche Kerk uit het begin der Chr. jaartelling, die zich in het eilandenrijk zou hebben gevestigd vóór de bisschop van Rome een pauselijke wereldmacht werd.'
Wat het kruiswoordpuzzelproject betreft heeft Pieter na een maand wachten dan eindelijk nieuws van de N.R.C. die hem laat weten samen te werken met het weekblad Denksport en niet op het voorstel in te kunnen gaan. Het bijgevoegde stukje, getiteld 'Waarom?' is niet teruggestuurd, dus zou nog geplaatst kunnen worden.
Ik dacht dat dit het roetvlekkenmopje betrof, maar nee, het is een lang stuk, waar ik nog op terug zal komen.
Het puzzelplan wordt nu via Bak aan een andere krant aangeboden, maar er is vast concurrentie, want Frits heeft er duidelijk iets over aan zijn vader geschreven.
'Die vent die er volgens jou 30 per dag maakt is óf 'n opsnijer, of hij maakt onbenullige kleine puzzeltjes met woordjes van 2, 3 en 4 letters.' Het maken van een grit is al een heel lastig karwei.'Ja, hoe die over het algemeen stomme Engelschen zulke moeilijke opgaven oplossen is mij een extra puzzle. 'n Palindrome is een woord of vers dat van vooren naar achteren hetzelfde is als van achteren naar vooren, zooals b.v. 'madam', maar 'n palindromie multiple uit de wortel van y is mij TE geleerd.' in 'John o' London's Weekly' komen soms opgaven voor uitsluitend gebaseerds op de werken van Homerus! [...] Je vermoeden betr. Palindrome; was dus juist. Griffel en prent voor je woordafleidingkunst.'
Er volgt nog een sterrenkundige discussie die vrij ingewikkeld is en een opmerking over het bezoek van de Gouverneur General ('lijkt me een miseralbel akkefietje'), maar dat is inmiddels al weer voorbij.
Els schrijft over het aanstaande verlof. Pieter is benieuwd of ze erna zullen terugkeren in Manindjau. 'Maar, zooals je zegt, na 8 jaren (10% van een lang menschenleven) wordt het wel tijd eens een koude neus te gaan halen.' Al wonen ze waarschijnlijk nu nog in een van de mooiste streken van Sumatera.
'Behalve familieontmoetingen zal de rest, zooals gewoonlijk wel tegenvallen. Julie zult vinden dat iedereen z'n eigen leven en z'n eigen zorgen heeft en nadat de wederzijdsche ervaringen hebt uitgewisseld, waarbij jullie het meeste zullen moeten vertellen, en navraag hebt gedaan naar wederzijdsche vrienden, misschien zelfs een gezamenlijke maaltijd hebt genuttigd, dan zijn er geen punten van contact meer. Die voorbijgaande wederzijdsche belangstelling is natuurlijk heel erg leuk 'for the moment', en daarom moeten jullie maar zooveel mogelijk van die 'moment's aaneen zien te rijgen. Wat mezelf betreft kan ik er me nu al beroerd over maken als ik aan het moment denk dar ik jullie boot weer sta na te staren.'
Vader feliciteerd zijn dochter met weer een verjaardag, die ze natuurlijk in Ierland viert.
'Dat je erg lang in Dublin zult blijven geloof ik wel niet, maar zoo lang je er zit hoop ik dat alles van een leien dakje zal gaan. Ierland, net zoo min als Portugal, is een land voor beschaafde menschen. Het is mogelijk dat je er een leuk vriendenkringetje maalt als dat lukt mag je van geluk spreken. Overigens moet je het als eenige damen tusschen zooveel heeren in dat pension wel leuk hebben. Je doet in hoofdzaak zeker de Hollandsche correspondentie?'
Pieter is verder benieuwd of Katy al wat van de stad en omgeving heeft gezien. De uitjes met haar baas zullen inmiddels wel afgelopen zijn.
'Jammer dat ie nogal moeilijk uitvalt, maar in administratieve bezigheden zijn er héél wat pietepeuterige menschen. Ze hebben niets anders te doen dan te zien dat ieder puntje op ieder i-tje staat en daar komt degene die aan actievere bezigheden gewend was bij in het gedrang. In elk geval zal een periode van kantoorleven, na de jaren dat je veel ter been was, goed zijn voor je gestel en lichaam.'
Wat volgen zijn eigenlijk snip-en-snap opmerkingen, zoals deze:
'Frits' nicotineverhandeling met belangstelling gelezen. Indië is dus een ideaal land voor goedkoop rooken. Nou, dat mag ook wel in HET land van de tabak. Hier is een enorme belasting op tabak en is het bovendien een soort staatmonopolie. Er zujn slechts twee tabaks- en cigarettenfabrieken. Het allergoedkoopste dat hier te krijgen is zijn niet gegomde cigaretten, waarvan aan beide einden de punten in elkaar gedraaid zijn. Die kosten 60 centavos (5 cent) de 12. Een pakje tabak van 40 gram kost hier 3 Esc. (25 cent) en daar doe ik drie dagen mee. Cigarettenpapier 5 cent de 100. Ja 1.50 is 18 Esc. [...] Ik begrijp niet dat sigaren zoo duur blijven. Alles is naar een tamelijk gewoon niveau teruggekeerd, behalve sigaren. Voor den oorlog, was een 2 1/2 cts sigaar puik. En een van 3 ct kon je aan wie ook presenteren.'
Helaas heeft het violet-stralen apparaat nukken en dat 'straalt uit' naar Nederland? Pieter schrijft erover:
'Ja, in dat Holl. superioriteitsgevoel kon je wel eens gelijk hebben, Frits. Maar vergeet dan ook niet dat ik al heel wat treurige staaltjes van buitenlandsche medici heb gezien, vooral van Engelschen. In Holland loopt een student om te beginnen al 2 jaar langer dan in Engeland. Holland is op velerlei gebied degelijker, gründlicher, more thorough. Natuurlijk, in die höhere Regionen zitten zeker even knappe koppen. Je behoeft slechts te denken aan Lord Lister die de asceptische wondbehandeling uitvond; maar m.i. is Holland in doorsnee beter.'
Tot slot echt het allerlaatste deel op het allerlaatste vel van de doorslagen. Gekreukt en wel en mogelijk met een afsluitende, ontbrekende pagina met handen, zoenen en stompen. Het is geen groots einde en zal ook niet de laatste brief aan de kinderen zijn geweest, maar ik heb geen doorslagen meer. Er zullen nog wat restjes volgen, maar de grootste koek is nu op.
p.s.: de foto van Els met kinderen is opgenomen in hun gezamenlijke paspoort, dat zo te zien in 1938 is aangevraagd voor het verlof.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten