December 1936 (3); zoo'n smeerpijpen land

Ze is inmiddels 32 jaar en werkt naar alle waarschijnlijkheid voor Het Nieuwe Huis in Amsterdam. Ze woont er om de hoek, in de Gerard Terborgstraat 16-1. Ik heb het over Katy. Zij schrijft net als haar vader, broer en schoonzus op 10 December. 

'Dear Dadiens,

Algemeene brief van 26 Nov. ontvangen plus privébladzijde. [Naast de algemene nieuwtjes werden er dus ook privézaken uitgewisseld. Ik denk dat Pieter die met de hand schreef, want ik heb er geen doorslagen van.] Baaie dankie hoor.Die pijn in nek en schouder is rotten. Het zal wel een spier of zenuw zijn. Heb je een plak watten om erop te leggen? Ik kan me begrijpen dat je tegen een dokter opziet in zoo'n smeerpijpen land. Ja wat dat aangaat is Holland wel enorm, net als je reeds schreef. Met zoo'n W.C. beweging ook. Stel je voor; hier is zooiets meteen klaar en dan ook goed, hoewel je alles zelf moet controleeren. Heel wijs dat je eerst ging kijken, vóeor je het papiertje teekende. Heb je al meer nieuws over madeira? Zijn er nog resultaten van voorstellen of zoo? Je vraagt zo naar Mevr. André de la Porte. Die woont sinds 1 Oct. niet meer in het Huis. Nu om je de waarheid te zeggen ben ik er niets rouwig om. Ze klept zoo verschrikkelijk en doet je veel kwaad zonder dat ze het weet. Ze weet niet dat ze alles van iedereen aan een ander vertelt en dat is een beroerde eigenschap waar je natuurlijk pas later achter komt. 

Leiden is niets geworden, dat schreef ik je al, gewoon een vertapte dienstbode. Nu ben ik bezig met iets in Dublin. Weet niet of dat wat worden zal. Het is bij den consul kantoorwerk en recipieeren. In ieder geval zal er nog wel wat komen ik heb nog even den tijd. Gaat er niets, dan ga ik maar naar Afrika en moet tante Nel maar zoo lang voorschieten, hoe erg ik dat ook vinden zou. Ze vroeg me of ik er geen lust in had, dan in de teaching-line. Daar denk ik in geen geval over, want het is niets voor mij voor een klas met kinderen. Ik schreef haar dat ik geen geld had, dat ik niets voor de teaching line voelde en dat ik hoote dat er voor 1 Mei wat kwam. Met dat "mocht mij iets overkomen" bedoel ik een ongeluk. Je kunt nooit weten n'est-ce pas. Zoiekteverschijnselen heb ik niet, alleen au moment erg in mijn lendenen. Waarschijnlijk kou gevat. Maar dat zal wel overgaan.

Je vraagt om het adres van Adolf. Ja, liefje, ik vind het erg vervelend om je het te schrijven, maar dat kan ik je niet sturen. Ik wil voorkomen dat je de brief ongeopend terug krijgt. Want dat zouy gebeuren. Kijk eens liefje, Het is zoo erg moeilijk om je het uit te leggen, zoals nu met Koekie ook. Ik heb je brieven nog eens over gelezen en Coockie's brieven ook. En ze zijn van beide kanten verdrietig erg zelfs. Maar het is naar om te zeggen, maar het is de waarheid, je verwijt altijd alles en alles aan een ander dearie en je zoekt het nooit bij jezelf. Zooals nu je toestand is ook. Als één het ellendig vindt dan ben ik het wel. Maar als ik dan naga hoe roekeloos je eigenlijk in je leven bent geweest, dat leven dat jou ongelooflijk veel kansen geboden heeft, dan moet het resultaat in jezelf liggen. Deze breuk met Coockie ook, wat een verwijten liefje, je stapelt ze maar op. Je schrijft ook dat je op haar bent gaan steunen, dat kan een mens natuurlijk maar tot zekere hoogte doen, maar zlef eens aanpakken werkelijk met rede/zin, heb je niet gedaan. Je hebt niet stil gezeten, maar je energie zoo verkruimeld, en nu wil je Adolf schrijven, omdat je nog een appeltje met hem te schillen hebt, omdat je hem deze toestand, met hem, verwijt, omdat je beroerd alleen zit en omdat je denkt dat het nog helpen zal. Maar liefje, de kruik gaat zoolang te water tot hij breekt. De menschen willen niet eeuwig en altijd verwijten hooren, vooral als degeen, die het doet zelf zoo bloot staat aan verwijten. Geloof me liefje dat ik dit allemaal aan je schrijf, omdat ik het zoo oprecht met je meen. Ik schiet er niets mee op of ik er doekjes om wind. Je moet heusch in jezelf afdalen en gebruik je tijd niet meer om menschen verwijten te zenden. Je hebt Coockie gewoon kapot gemaak. Ik kan het me heusch begrijpen want je hebt met mij jaren geleden precies hetzelfde gedaan, de ergste beschuldigingen zet je kalm op papier en dat kan heusch niet liefje. Ik ben er nu overheen, ik heb jaren nodig gehad om het te verwerken en te ontleden, nu ben ik er wel en toch houd ik van je omdat je mijn vader bent. Ik voel ook heel goed hoe je die laatste maanden doorworsteld hebt en ik vind het ellendig afschuwelijk voor jou en voor Coockie beide. Ik krijg jullie beider brieven en het is drievig liefje. We gaan nu naar de zonnewende toe. Dit zijn de diepste treurigste dagen wat het licht betreft. Het is haast niet te zien maar toch is het er. Mijn diepste wenschen zijn: het licht weer in volle sterkte voor je te zien schijnen. Dat si mijn kerstwensch. Dag deari Vele poenen van de Teetjest.'

Ik heb de brief helemaal overgetypt. Hij is erg privé, maar geeft zo'n goed inzicht in de verhouding tussen vader en dochter (en zoon in London), dat ik meen dat hij er toch bij hoort. We weten als familie dat Katy inderdaad naar Dublin zal gaan, maar dat is pas in 1938. Ze zal er zeker 10 jaar blijven (werken). Maar dat is in dit geval nog 'toekomende geschiedenis'.